Otto’s EK-analyse: Een topspeler is nog geen topcoach!

Oranje is van ons en wij mogen er met zijn allen iets van denken en zeggen. Dat gaat de komende weken dan ook zeker gebeuren.

Als bondscoach van Oranje heb je miljoenen collega’s en ben je vaak de kop van Jut. Frank de Boer weet dat als geen ander maar wordt daar dan ook vorstelijk voor beloond.

Halve finale
Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: wij halen met dit Oranje op de nu ingeslagen weg de kwartfinale van dit EK niet. Waarom niet? Omdat resultaat in het voetbal meestal een optelsom is van de kwaliteiten van een spelersgroep, een duidelijke voetbalvisie van de trainer-coach en een strakke organisatie binnen en buiten het veld als het om de uitvoering gaat. Op veel van deze gebieden rammelt het nu bij Oranje. Het gevolg is een geforceerd spelend team dat met de opgelegde speelwijze van 1-5-3-2 niet uit de voeten kan.

Spelsysteem
De vlieger dat De Boer maar twee weken trainingskamp de tijd heeft gehad om een spelsysteem te oefenen gaat niet op. De beste man is vanaf september 2020 bondscoach en heeft dertien wedstrijden de kans gehad om met een vast elftal een vaste speelwijze in slijpen. Ook het nu door hem gekozen 1-5-3-2. Deze bondscoach hinkt alleen op te veel gedachten en daardoor gaat er nu binnen en buiten het veld te veel mis.

Blunders
Van blunders bij het communiceren over de afvallers van de voorselectie, de 4000 speelminuten van Donny van de Beek, het gedoe met Weghorst of de Jong als targetman, de belachelijke beslissing om Cillessen te passeren (wedden dat Stekelenburg de nr.1 wordt?), Bizot in plaats van Bijlow oproepen en het getrut over de genoemde speelwijze. Zomaar een kleine greep van het zwalkende schip dat nu Oranje heet.

Keien
In alle eerlijkheid kun je het Frank de Boer ook niet kwalijk nemen. Hij heeft als trainer niet het voetbalintellect wat een toptrainer, zoals Guardiola, moet bezitten. Hij is een gewone trainer, niets meer of minder. Daarom is hij dan ook in een paar jaar tijd twee keer (!) binnen de kortste keren bij een topclub op de keien gezet. Toch klopt de KNVB in hun zoektocht naar een vervanger van Koeman bij hem aan. Tegen een klus als bondscoach van Nederland zeg je toch geen nee?

Zelfingenomen
De KNVB had beter moeten weten. Die zelfingenomen club bestuurders had beter moeten uitzoeken waarom het voor De Boer bij Inter Milan, Crystal Palace en uiteindelijk ook Atlanta United FC misging. Een speler die je wilt aantrekken scout je toch ook uitvoerig voordat je hem koopt?

Landskampioen
Natuurlijk heeft De Boer een geweldige status als speler opgebouwd. Geen speld tussen te krijgen. Petje af. En is hij als beginnend trainer met Ajax ook maar mooi vier keer landskampioen geworden. Het is flauw te beweren dat met zo’n Ajax-selectie die De Boer tot zijn beschikking had elke trainer kampioen was geworden. Dat zal ik niet doen.
Maar een topspeler is nog geen toptrainer.

Moderne voetbal
Wedstrijden in het huidige moderne voetbal worden met name beslist op twee onderdelen:
– de spelhervattingen (43% van alle doelpunten op het WK2018), en
– hoe snel en efficiënt een team omschakelt van balverlies naar balbezit.
Kijk de analyses van bijvoorbeeld het WK 2018 of de Champions League van de laatste jaren er maar op na!

Mogelijkheden
Ex-bondscoach Koeman wist dit in 2018 allang en handelde naar die kennis. Hij liet zijn Oranje spelen naar de mogelijkheden die er zijn. Hij begon met dezelfde spelersgroep in een 1-5-3-2 formatie maar dat was geen doorslaggevend succes. Hij schakelde over naar 1-4-3-3 in balbezit en zonder bal vaak naar 1-4-2-3-1. Compact en iets ingezakt spelen. Zakelijkheid voorop. Met zijn resultaten was uiteindelijk niets mis. Van zijn twintig wedstrijden won het Nederlands elftal er elf, werden er vijf gelijk gespeeld en vier verloren. Koeman haalde ook nog even de finale van de Nations League.

Stempel
De verkeerde keuze van De Boer is geweest dat hij niet verder heeft geborduurd op de speelwijze van Koeman. Dan was hij nu een stuk verder geweest. Het waarom zal een raadsel blijven. Misschien wil hij (te veel) een eigen stempel op het team drukken? De hand van De Boer moet meer zichtbaar worden? Of wil hij de succesvolle speelwijze van bijvoorbeeld Thomas Tüchel van Chelsea kopiëren?

Geloofwaardigheid
Voor onze bondscoach is er nu geen weg meer terug. Hij heeft zijn selectie gebaseerd
op het 1-5-3-2 spelsysteem. Kijk maar naar het aantal verdedigers dat hij geselecteerd heeft. Op het laatste moment weer voor iets anders kiezen zou zijn geloofwaardigheid, met name binnen de spelersgroep, aantasten. En die staat al onder druk als je de reacties van Depay en de Ligt na de laatste oefenwedstrijd leest.

Eigenzinnigheid
Het is wel te hopen dat De Boer de juiste spelers in zijn team opstelt. Als de Roon, in plaats van de Jong, een bepalende speler wordt in de eerste fase van de opbouw van een aanval en daar in één helft 13x (!) balverlies lijdt, dan moet je toch iets gaan dagen? Maar zijn eigenzinnigheid kennende zal hij niets meer aan zijn basis gaan veranderen.

Vertrouwen
Van het Nederlandse volk heeft 80% geen vertrouwen in een goede afloop voor Oranje op dit EK. Dat vind ik niet raar, en ook niet heel bijzonder! Na de poulefase komen wij namelijk in de achtste finales zo goed als zeker Italië, Duitsland, Portugal of Frankrijk tegen.

Wat denk je nu zelf?

9 juni 2021
Voetbal in Haarlem

Otto Berendregt